Polskie Radio Wilno

Przed mikrofonem radiowym

Polskie Radio Wilno

Rozgłośnia Polskiego Radia w Wilnie, personel rozgłośni: dyrektor Witold Hulewicz (pierwszy z prawej), fot. © Wacław Żyliński / IKC, ze zbiorów NAC

 

Niniejszym prezentujemy wyjątkowy zapis z niewielu zachowanych materiałów Polskiego Radia Wilno – fragment wywiadu redaktora Witolda Hulewicza z porucznikiem Franciszkiem Żwirko, wybitnym polskim pilotem.

 

© Archiwum Polskiego Radia

 

Piloci Franciszek Żwirko i Stanisław Wigura tworzyli słynny duet lotniczy. Przed II wojną światową zwyciężali w wielu sportowych konkursach lotniczych. Franciszek Żwirko był pilotem wojskowym, a Stanisław Wigura – inżynierem i pilotem cywilnym, współtwórcą polskiego samolotu RWD. Ich największym sukcesem było zwycięstwo na międzynarodowych zawodach lotniczych Challenge w Niemczech, na samolocie RWD-6. 28 sierpnia 1932 roku na lotnisku w Berlinie na cześć Franciszka Żwirki i Stanisława Wigury zabrzmiał Mazurek Dąbrowskiego.

 

Franciszek Żwirko mówił o wygranej przed mikrofonem wileńskiego radia 8 września 1932 roku o godz. 18: „Zwycięstwo nasze dało nam przeżyć nie czcze upojenie zdobyciem pierwszej nagrody, a dumę, do której przyznać się muszę – dumę, że nam właśnie przypadł w udziale zaszczyt przodowania zespołowi lotniczemu z Polski, który to zespół mając za konkurentów tak wybitnych pilotów Europy, pilotujących samoloty równie wybitnej konstrukcji, o starej tradycji lotniczej – tak w Berlinie tak i w rajdzie – od Paryża do Krakowa, od Rzymu do Göteborga; zademonstrować światu, że w Polsce nie tylko że żywym jest umiłowanie powietrza, ale w Polska chce, musi i potrafi wydać z siebie siły zdolne rywalizować w powietrzu z obcymi”.

 

W tym samym roku, parę dni po tej audycji, 11 września 1932 roku, Franciszek Żwirko i Stanisław Wigura ponieśli śmierć w katastrofie pilotowanego przez siebie samolotu RWD. Zostali zaskoczeni przez gwałtowną burzę pod Cierlickiem Górnym koło Cieszyna. Pilotów pochowano w Alei Zasłużonych na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie.

 

Pilot Franciszek Żwirko (z prawej) i konstruktor lotniczy Stanisław Wigura przed samolotem RWD-4 podczas III Krajowego Konkursu Awionetek w Warszawie, fot. © NAC

 

*

 

Polskie Radio Wilno – regionalna rozgłośnia Polskiego Radia w Wilnie działająca w latach 1928-1939. W 1927 roku na Zwierzyńcu wynajęto budynek dla rozgłośni i wzniesiono dwa maszty 45-metrowe, na których rozpięto antenę. Pierwszym dyrektorem programowym rozgłośni, do roku 1937, był Witold Hulewicz. W latach 1927-1939 rozgłośnia codziennie transmitowała Mszę św. z kaplicy w Ostrej Bramie w Wilnie. W 1935 roku rozgłośnia wileńska otrzymała nowy budynek przy ul. Mickiewicza 22. Jesienią 1936 roku podwyższono moc nadajnika z 16 kW do 50 kW. Program nadawała do 16 września 1939.

isb, pr